235: Stanfordin vankilakoe
premium

235: Stanfordin vankilakoe

Tässä jaksossa käsitellään Stanfordin vankilakoetta, joka on yksi historian tunnetuimmista psykologisista tutkimuksista. Vuonna 1971 professori Philip Zimbardo rakensi yliopiston kellariin vankilan ja jakoi osallistujat vangeiksi ja vartijoiksi. Vartijat alkoivat nopeasti käyttää valtaansa yhä julmemmin, ja vangit osoittivat merkkejä henkisestä kärsimyksestä. Viimeistään kokeen keskeyttäminen ennenaikaisesti nosti sen kansainväliseen maineeseen. Myöhemmin tutkijat ja asiantuntijat ovat kyseenalaistaneet lähes kaiken Zimbardon tutkimuksessa. Oliko kyse tieteestä vai huolellisesti ohjatusta näytelmästä? Jakso on tuotettu yksinoikeudella Podmelle. Pääasialliset lähteet: Past Ethical Issues- Stanford Prison Experiment and Abu Ghraib https://qualitativeresearchethics.wordpress.com/past-ethical-issues-stanford-prison-experiment-and-abu-ghraib/ Demonstrating the Power of Social Situations via a Simulated Prison Experiment https://www.apa.org/topics/forensics-law-public-safety/prison The Menace Within | STANFORD magazine https://stanfordmag.org/contents/the-menace-within Stanford Prison Experiment https://www.prisonexp.org/ Debunking the Stanford Prison Experiment https://www.letexier.org/IMG/pdf/LeTexier_Debunking-the-SPE_American-Psychologist_2019.pdf The Lucifer Effect https://www.lucifereffect.com/ (PDF) Interpersonal Dynamics in a Simulated Prison https://www.researchgate.net/publication/232496133_Interpersonal_Dynamics_in_a_Simulated_Prison Unchaining the Stanford Prison Experiment: Philip Zimbardo’s famous study falls under scrutiny https://stanforddaily.com/2018/11/13/unchaining-the-stanford-prison-experiment-philip-zimbardos-famous-study-falls-under-scrutiny/ The Stanford Prison Experiment - You're Wrong About | Podcast on Spotify https://open.spotify.com/episode/3L7WxMTjXmSzhGncCUIIJ6 Scientific American article, New York Times Magazine, 1972 https://purl.stanford.edu/yf473zg4037 Stanford Prison Experiment https://exhibits.stanford.edu/spe Quiet Rage: The Stanford Prison Experiment (1992) Transcript https://exhibits.stanford.edu/spe/catalog/vw274py0621 /Rethinking the psychology of tyranny: The BBC prison study http://www.bbcprisonstudy.org/pdfs/bjsp(2006)tyrannny.pdf The Stanford Prison Experiment was massively influential. We just learned it was a fraud. https://www.vox.com/2018/6/13/17449118/stanford-prison-experiment-fraud-psychology-replication New Stanford Prison Experiment revelations question findings https://www.insidehighered.com/news/2018/06/20/new-stanford-prison-experiment-revelations-question-findings The Stanford Prison Experiment, or How to Make It Big Using Research Fraud – The Wire Science https://science.thewire.in/the-sciences/the-stanford-prison-experiment-or-how-to-make-it-big-using-research-fraud/ PRISONER RULES PREPARED BY THE WARDEN AND GUARDS http://pdf.prisonexp.org/rules.pdf

Jaksot(245)

53: Anja Kumpurinne

53: Anja Kumpurinne

Vuoden 1963 toukokuussa Kerässiepin kylässä perheensä kanssa asuva 5-vuotias Anja Kumpurinne katosi kotipihaltaan. Läheltä kotitaloa kulki reitti metsään, erämaahan, jonne Anjankin uskottiin päätyneen. Katoamisesta käynnistyi Suomen ensimmäinen suurentsintä. Lähteet: https://vartsi.net/2014/03/30/vapepa-50-vuotta/ https://www.kaleva.fi/reportaasi-vuosien-takaa-anjan-etsinta-toukokuussa/1672096 https://vapepa.fi/ https://yle.fi/uutiset/3-7159371 https://www.dplay.fi/ohjelmat/kadonneet-suomi https://suomenkuvalehti.fi/jutut/kotimaa/eksyneen-japanilaispojan-tapaus-nosti-suomessa-esiin-jarkyttavat-muistot-vuodelta-1963/ https://docplayer.fi/13292584-Anjan-etsinta-reportaasi-viisivuotiaan-tyton-katoaminen-kerassiepista-aiheutti-suomen-ensimmaisen-sunnuntai.html Kuva: Dplay.fi

14 Joulu 202030min

52: Xavier Flactif, Graziella Ortolano ja lapset Sarah, Laetitia ja Gregory

52: Xavier Flactif, Graziella Ortolano ja lapset Sarah, Laetitia ja Gregory

Vuoden 2003 huhtikuussa viisihenkinen perhe katosi. Niin paikalliset kuin poliisi epäilivät perheen kadonneen tahallaan, kenties liittyen perheen isän, Xavierin liiketoimiin. Tutkinnan edetessä tapaus alkoi kuitenkin vaikuttaa paljon synkemmältä.  Lähteet:  https://www.theguardian.com/world/2003/sep/18/france.jonhenley https://www.youtube.com/watch?v=SIgU6CQJA9Q https://en.wikipedia.org/wiki/Alfredo_Stranieri https://www.liberation.fr/societe/2006/06/19/les-cauchemars-de-mario-17-ans-l-enfant-survivant_41774 http://pistehors.com/news/ski/comments/murder-in-le-grand-bornand/ https://murderpedia.org/male.H/h/hotyat-david.htm https://fr.wikipedia.org/wiki/Affaire_Flactif https://podcasts.apple.com/us/podcast/the-flactif-family/id1112004494?i=1000495558789 Kuva: pistehors.com

30 Marras 202045min

51: Kendrick Johnson

51: Kendrick Johnson

17-vuotias Kendrick Johnson löydettiin menehtyneenä koulun paini-/voimistelumaton sisältä. Viranomaisten mukaan kuolema oli onnettomuus, mutta Kendrickin perhe ja monet muut eivät usko viralliseen selitykseen. Jakso käsittelee Kendrickin surullisen tapauksen.  Kuva: cnn.com Lähteet: https://en.wikipedia.org/wiki/Positional_asphyxia https://www.youtube.com/watch?v=3heStKtzmyM https://www.youtube.com/watch?v=GLvnEuAxX1o https://annettekblog.wordpress.com/2013/11/10/kendrick-johnson/ https://www.youtube.com/watch?v=UODOHaFLXJM https://www.youtube.com/watch?v=sw4R8EHoYSU https://www.youtube.com/watch?v=GLvnEuAxX1o https://newsone.com/2865648/kendrick-johnsons-family-sues-funeral-home/ https://en.wikipedia.org/wiki/Death_of_Kendrick_Johnson https://allthatsinteresting.com/kendrick-johnson https://amovingtarget.wordpress.com/2015/05/23/kendrickjohnson-this-doesnt-help/ https://www.reddit.com/r/UnresolvedMysteries/comments/45div4/kendrick_johnsons_death_is_not_an_unresolved/ http://valdosta.sgaonline.com/2010vdt/pdfs/KJohnson_second_autopsy.pdf https://heavy.com/news/2013/10/kendrick-johnson-georgia-mat-death-conspiracy/ https://art19.com/shows/wondery-true-crime/episodes/9e5ac642-0b19-41dc-ad2a-6e4732b16795

16 Marras 202038min

50: Mary Mallon

50: Mary Mallon

Läpi historian ihmiset ovat joutuneet taistelemaan tartuntatautiepidemioita vastaan. Tämän päivän jakso käsittelee 1900-luvun alkupuolen New Yorkin lavantautiesiintymiä ja kertoo Mary Mallonin tarinan. Lähteet: Kirja: Susan Campbell Bartoletti: Terrible Typhoid Mary https://www.theguardian.com/science/2020/mar/10/typhoid-mary-super-spreader-history https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3959940/ http://www.nauhalainen.fi/wp/kun-vesi-toi-kuoleman/ https://www.nationalgeographic.com/history/2020/03/typhoid-mary-tragic-tale-exposed-health-impacts-super-spreaders/ https://www.britannica.com/biography/Typhoid-Mary https://www.smithsonianmag.com/history/the-frightening-legacy-of-typhoid-mary-180954324/ https://www.hs.fi/tiede/art-2000006608066.html https://fi.wikipedia.org/wiki/Lavantauti https://www.thedailybeast.com/the-teen-who-exposed-a-professors-myth https://en.wikipedia.org/wiki/Willard_Parker_Hospital https://www.hs.fi/ulkomaat/art-2000006385915.html https://untappedcities.com/2020/03/13/the-strange-story-of-typhoid-mary-quarantined-on-north-brother-island/ https://tieku.fi/laaketiede/sairaudet/historian-10-pahinta-epidemiaa http://www.saunalahti.fi/arnoldus/typh_abd.html https://www.hs.fi/tiede/art-2000006608066.html https://irishamerica.com/2017/08/wild-irish-women-mary-mallon-patient-zero/

9 Marras 202047min

49: Hyvinkään paloittelusurma

49: Hyvinkään paloittelusurma

Jakso käsittelee vuonna 1998 Hyvinkäällä tapahtunutta, "paloittelusurmana" tunnettua henkirikosta, joka jäi Suomen rikoshistoriaan yhtenä sen järkyttävimpänä.  Kuva: MTV3 Uutiset Lähteet: https://www.dplay.fi/ohjelmat/rikoksen-anatomia https://www.hs.fi/kulttuuri/art-2000004385153.html https://www.is.fi/kotimaa/art-2000005905125.html https://www.hs.fi/kaupunki/art-2000003857960.html https://fi.wikipedia.org/wiki/Hyvink%C3%A4%C3%A4 https://open.spotify.com/show/5TN0iutBLz0Yz9alhFl8AZ https://en.wikipedia.org/wiki/The_Cainian_Chronicle https://www.is.fi/kotimaa/art-2000006028647.html https://www.inferno.fi/uutiset/vain-musiikki-merkitsee-haastattelussa-ancient/ https://open.spotify.com/episode/13VviQdFALnjZSjfBCAi6G?si=xxZxwA5bR0izEvR3nsVh0g

2 Marras 202036min

48: Helen Bailey

48: Helen Bailey

Kirjailija Helen Bailey katosi koiransa Boriksen kanssa vuoden 2016 huhtikuussa Roystonissa, Englannissa. Naapurin vihjeen perusteella hänen kohtalonsa lopulta ratkesi. Tämä on Helen Baileyn tarina.  Kuva: Cambridge News Lähteet: http://planetgrief.com/2016/07/16/goodbye/ https://www.theguardian.com/uk-news/2017/feb/22/helen-bailey-murder-ian-stewart-fiance-background https://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/16/helen-bailey-murder-trial-authors-fiance-watched-bowls-had-chinese/ https://www.telegraph.co.uk/news/2017/02/23/ian-stewart-jailed-34-years-murder-helen-bailey/ https://www.thebookseller.com/news/helen-bailey-s-brother-gives-evidence-murder-trial-470316 https://www.thesun.co.uk/news/2589388/helen-bailey-death-murderer-ian-stewart-childrens-books/ https://www.bbc.com/news/uk-england-cambridgeshire-53308744 https://www.bbc.com/news/uk-england-beds-bucks-herts-38505358 https://www.dailymail.co.uk/news/article-4228346/Why-did-THREE-months-Helen-Bailey-s-body.html https://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/16/helen-bailey-murder-trial-authors-fiance-watched-bowls-had-chinese/ https://www.youtube.com/watch?v=hNylIcdJc2U https://play.acast.com/s/redhanded/episode54-helenbailey-closetohome https://www.youtube.com/watch?v=9GPdcxTs0oE

26 Loka 202034min

47: Imperiumin Trans-Antarktinen Tutkimusmatka

47: Imperiumin Trans-Antarktinen Tutkimusmatka

Vuoden 1914 elokuussa tutkimusmatkailija Ernst Shackleton aloitti retkikuntansa kanssa haastavan matkan etelämantereelle. Matkan aikana tehdyt päiväkirjamerkinnät ja otetut valokuvat kertovat matkan tarinan.  Lähteet: https://www.cbsnews.com/news/a-tale-of-endurance/ https://www.hs.fi/kuukausiliite/art-2000002788877.html https://natgeo.fi/kansat-ja-kulttuurit/tutkimusmatka/ernest-shackleton-etelamantereella https://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/History/antarctic_whos_who_endurance.php https://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/History/Shackleton-Endurance-Trans-Antarctic_expedition2.php https://fi.wikipedia.org/wiki/Ernest_Shackleton https://en.wikipedia.org/wiki/Endurance_(1912_ship) https://www.inyourarea.co.uk/news/sir-ernest-shackletons-epic-journey-to-antarctica/ https://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/History/Shackleton-Endurance-Trans-Antarctic_expedition2.php https://en.wikipedia.org/wiki/Frank_Wild https://karencatlin.com/2012/10/29/when-its-time-to-kill-the-sled-dogs/

19 Loka 202037min

46: Otto Warmbier

46: Otto Warmbier

Vuonna 2015 21-vuotias yliopisto-opiskelija matkusti Pohjois-Koreaan viiden päivän vierailulle. Lupaavasta alusta huolimatta reissu päättyi katastrofiin. Tämä on Otto Warmbierin tarina.

12 Loka 202043min

Suosittua kategoriassa True crime

jaljilla
maanantaimysteeri
murhan-anatomia
viimeinen-havainto
piinan-kirous-2
i-dont-like-mondays
paha-syntyi-pohjolassa-bonuskausi
palmujen-varjoissa
hiljaisia-huutoja
kurja-juttu
rss-paha-syntyi-pohjolassa
rss-jaljilla
murha-joka-tapahtui-2
huijarit
free-opa
rss-murhan-anatomia
motiivina-mustasukkaisuus
kulttien-johdossa
tuomio
rss-maanantaimysteeri-2